ژن پخش یا یکدست (Spread) با علامت ژنتیکی (S):
با اینکه این ژن در بین کبوتر‌ها بسیار رایج است اما کم و بیش ناشناخته میباشد. بسیاری از کبوتر بازان ژن زاغ را با هما دودی (رنگ عکس بالا) یکی نمیدانند. یا دم سبز را با دم سیاه یکی میدانند. همانطور که قبلا عرض کردم حدود ۶۰ سال پیش آقای دکتر دبلو اف هلندر (w. F. Hollaner) چنین گفته است: رنگدانه‌ها در پر به دو صورت آماده اند یا در پر پخش شده اند مانند خط‌ها روی بال , یا در پر گیر کرده اند (مخفی مانده اند) مانند بقیه بدن. مثلا در مورد کبوتر سبز، در جاییکه رنگدانه‌ها پخش شده اند آنها نور را جذب میکنند و ما آنها را سیاه میبینیم و در جاییکه در پر گیر کرده اند انعکاس نور بیشتر است و ما آنهارا خاکستری میبینیم.
حالا ژن جهش پخش این سیستم را بکلّی بهم میزند. یعنی این ژن تمامی رنگ‌های گیر کرده در تک تک پر‌ها را آزاد می‌کند و در کلّ پر‌های رنگی بطور یکدست پخش می‌کند.
فکر می‌کنبد که گنجه شما پر از سبز است و به زاغ احتیاج دارد؟ کافیست که یک زاغ را گرفته و با هر سبز یا زاغ سبزی از جنس مخالف جفت کنید. از انجائیکه ژن پخش یک ژن غالب است که به جنسیت بستگی ندارد شما تعدادی جوجه زاغ خواهید داشت. اگر زاغ شما هتروزایگوت باشد (فقط یک ژن پخش به همراه داشته باشد) نیمی از جوجه‌ها زاغ خواهند شد واگر هوموزایگوت باشد (حامل دو ژن پخش باشد) تمامی جوجه‌ها زاغ خواهند شد. همین کار را میتوانید در مورد دم سیاه، شازده سیاه، قاره سیاه، و پشت سیاه بکنید. و اگر میخواهید این کار را با قهوه‌ای انجام بدهید دقیقا همان مراحل را طی کنید. یعنی یک قهوه ای یکدست را با پیس‌های خود جفت کنید و یا یک هما خاکی(در بین کبوتران ایرانی کمتر پیدا میشود) را با قرمز‌هایتان جفت کنید. و یا اگر هیچ کدام از اینها را ندارید میتوانید از زاغ استفاده کنید اما باید حواستان به جنسیت آنها باشد زیرا که زاغ داری رنگ دانه‌های متفاوتی است. به این ترتیب با وارد کردن خون زاغ، شما فقط ژن پخش را وارد کبوترهای قرمز یا پیس قهوه‌ای خود میکنید و بعد از چند نسل میتوانید (با رعایت اصول غالب و مغلوبی یا هوموزایگوت، هتروزایگوتی) سرکه‌ای یا قهوه‌ای یا خاکی در بین کبوتر‌هایتان داشته باشید. به نظر من این یکی از چیز هاییست که جوجه کشی با دانستن علم ژنتیک را لذتمند تر می‌کند.
سفید (z):
فکر میکنید که قرمز یا قرمز مغلوب سر گیج کننده هستند، پس سفید را چه میگویید؟ . بگذارید قبل از هر چیزی این مساله را برایتان روشن کنم که "سفید, رنگ نیست". میدانم بعضی از دوستان می‌گویند که اگر سفید رنگ نیست پس چیست؟ سفید در حقیقت نبود ملانین یا رنگدانه در پر است. این رنگدانه‌ها هستند که پر را رنگ میکنند و وقتی که حضور نداشته باشند سفید بروز می‌کند. این تغییر در مراحل مختلف از جنین گرفته تا جوجگی میتواند اتفاق بیفتد، به اینصورت که به هر دلیلی یا رنگ در پر تولید نمی‌شود و یا رنگ دانه‌ای وجود ندارد که رنگ را تولید کند. همه ما این را تجربه کرده ایم که بعضی از جوجه‌های ما بعد از تولک رفتن به کلی سفید شده اند. این همان نبود ملانین رنگ یا رنگدانه میباشد.
یک کبوتر قرمز را در نظر بگیرید به صورت نرمال اگه همه چیز درست باشد رنگ دانه‌ها بکار خود میپردازند و رنگ قرمز را تولید میکنند. حال اگر این قرمز ما در کد‌های ژنتیکی اش حامل یک نوع ژن جهش که مانع بروز این رنگدانه‌ها بشود و یا در کار آنها تغییر به وجود بیاورد باشد، ما سفید خواهیم داشت. ما به این نوع سفید، سفید مغلوب میگوییم (Recessive White با علامت ژنتیکی z).
حالا در نظر بگیرید که یک جوجه سرور که حامل ۲ ژن سفید است وقتی که پر در بیاورد، سفید خواهد بود. در ظاهر این سفید با سفید اولی که از قرمز بدست میاید هیچ فرقی نمیکند اما در زیر پر‌های سفید هر دوی آنها یک رنگ دیگری نهفته است.
اگر شما کبوتر سفیدی دارید و میخواهید بدانید که این کبوتر در اصل چه رنگی دارد، آنرا با یک سبز که مطمئنأ حامل ژن سفید نیست جفت کنید. جوجه‌های این جفت، رنگ اصلی کبوتر سفید شما را معلوم خواهند کرد.
ژن سفید مغلوب یکی از راه هایی است که ما میتوانیم سفید تولید کنیم. راه‌های دیگری هم وجود دارد. یکی از این راه‌ها ۲ یا ۳ مرحله‌ای است. یک کبوتر قرمز را در نظر بگیرید که حامل ژن سفید مغلوب نیست. یاد آوری می‌کنم که قرمز دارای تیزه ها و نوک دم خاکستری میباشد و دلیل آن هم همانطور که میدانید اینست که رنگ دانه‌ها در اثر دخالت ژن خاکی نتوانسته اند آن رنگ قرمز یک دست را در تیزه‌ها و نوک دم بوجود بیاورند. کبوتر بعدی ما کله برنجی یا کله خال سبز یا دم رش (stork-marked ) میباشد. این کبوتر در حقیقت یک کله دم سبز یا سوسکی سبز میباشد که حامل دو ژن (هوموزایگوت) سوسکیست (Grizzle)*. رنگدانه‌های این کبوتر بماند سفید مهر از مداخله ژن سفید در امان نیستند اما نه بشدت سفید مهر. حال اگر کبوتر ما حامل یک ژن سوسکی باشد ما یک سوسکی پر خال خواهیم داشت. یعنی در حقیقت سوسکی و دست پری یا دم رش هر دو یکی هستند فقط سوسکی پر خال حامل یک ژن سوسکی و دست پری یا دم رش حامل دو ژن سوسکی هستند.
*کبوتران ایرانیی که حامل این ژن هستند عبارتند از: دم رش، کله برنجی، کله دم سیاه، کله دم سبز، دم سیاه، دم سبز، سینه دم سیاه غیر مهر، سوسکی سیاه، سوسکی سبز، پلنگ، و خال سیاه یا خال سبز.
اجازه بدهید که کبوتر اول که قرمز بود را با کبوتر دوم که کله برنجی یا دم رش (حامل دو ژن سوسکی) است مخلوط کنیم. ژن سوسکی تولید رنگ دانه‌ها را در بدن پرنده بهم میزند و از طرفی قرمز نیز باعث میشود که تولید رنگدانه‌ها در دست پر‌ها و دم متوقّف بگردد. حاصل این ترکیب به دلیل اینکه کار رنگدانه‌ها مختل شده است کبوتر سفید میباشد. تنها فرقی که این نوع سفید با سفید مهر مغلوب دارد اینست که چشم‌هایش معمولاً (نه لزوما) رنگیست که بر خلاف سفید مهر مغلوب که چشم‌هایش سیاه میباشد است.
ژن‌های دیگری نیز هستند که کار رنگ دانه‌ها را مختل میکنند. ما میتوانیم این ضد رنگدانه‌ها را به کبوترهای خود اضافه کنیم و سفید تولید کنیم. متأسفانه این ژن‌ها در کبوترهای ایرانی بسیار کمیاب هستند. فقط دوستانی که کبوترهای مسافتی دارند ممکن است با این ژن‌ها بر خورد کرده باشند.
متأسفانه وقتی که کار به سفید می‌رسد علم ژنتیک از جواب دادن به خیلی از سوالات معذور میگردد. زیرا که ژن‌های بسیاری وجود دارند که در اثر ترکیب کردن آنها سفید بوجود میاید. برای مثل من از جفت کردن شازده با پشتدار موفق شده‌ام در نهایت تعجّب سفید مهر بکشم. یا از ترکیب گرگی مسی و زاغ یک نوع دودی (جهنمی مانند) که شبیه به سفید است بوجود بیاورم.
سرور (St):
عکس‌های بالا سرور‌های کلاسیک هستند.
-تاریخچه سرور: به جرات میتوان گفت که قدمت سرور به قدمت کبوتر اهلی بر میگردد. این ژن جهش از قدیمیترین ژن‌های کبوتر است. این جهش در اکثر نژاد های کبوتران وجود دارد. از قدیم سرور یکی از زیبا کننده‌های گنجه هر کبوتر بازی بوده است. زیرا با نگاه کردن به بعضی از نژادهای سرور میتوانیم ترکیبی از سه رنگ و حتی بیشتر را در یک پر ببینیم، که این خود خیره کننده هر بیننده‌ای میشود. بسیاری از کبوتر بازان بدلیل اینکه این کبوتر از زیبایی فوق العاده ای برخوردار است، آنرا تزئینی پنداشته و به قدرت پرش آن اطمینانی ندارند. در صورتیکه رنگ کبوتر هیچ ارتباطی به قدرت پرش آن ندارد، یا حداقل علم از ارتباط آن بی اطلاع است. از طرفی دیگر بعضی از کبوتر بازان به پرش بینظیر این کبوتر و قدرت آن ایمان دارند. به هر حال سرور نیز از این امر مستثنی نبوده است و همانند هر رنگ و نژاد دیگر خوب و بد دارد و هر کبوتر بازی مقیاس قضاوتش را بر اساس آنچه که تجربه کرده است میگذارد. سرور از نظر علمی به دو دسته کلاسیک و غیر کلاسیک تقسیم میشود. از نظر بنده هر دوی این سرور‌ها که خود شامل انواع و اقسام رنگ‌های سرور میشوند زیبا و خیره کننده هستند. در لابلای این بحث، من سعی خواهم کرد که عکس هایی از هر دو کلاس بگذارم تا مطلب بیشتر و بهتر تفهیم شود.
-تفهیم سرور در سه مرحله ساده:
۱- سرور یک ژن غالب مرتبط به جنسیت است که تخلیل در کار رنگدانه‌ها بوجود میاورد. در کنار بهم زدن کار رنگدانه‌ها کار‌های دیگری هم می‌کند و آلل‌های زیادی هم دارد که اکنون مهم نیستند. تنها چیزی که ما نیاز داریم که بدانیم اینست که جوجه‌های سرور کلک (پشم‌های زرد رنگی که بعد از بیرون آمدن از تخم تمام بدن آنرا پوشنده است) کوتاه است (Short-Downed*).
عکس سمت راست یک جوجه با مو‌های کوتاه (Short-Downed) و عکس سمت چپ یک سرور سفید غیر کلاسیک میباشد.
*جوجه‌های کبوتر بعد از بیرون آمدن از تخم دارای کلک‌های متفاوتی هستند که Short-Downed یکی از آنهاست. شناخت انواع مختلف کلک‌ها به شما در تعیین ژن و رنگ جوجه ها کمک خواهد کرد.
این واقعیت که ژن سرور یک ژن مختل کننده کار رنگدانه هاست به این معنیست که، این ژن رنگ را از رنگ دانه در میاورد و آنرا به پر‌های رشد کرده می افزاید. بهمین دلیل وقتی که پر های جوجه سرور شما نوک میزند به جای اینکه مثلا سبز باشد تقریبا سفید رنگ است. و به مرور زمان اینطور بنظر می‌رسد که این ژن در بعضی نقاط خاموش شده است و یا به حالت کبوتر سبز برگشته است و بعد از مدتی در این نقاط دوباره روشن شده است و به فعالیت و تولید رنگدانه پرداخته است. این روند بعد از هر بار لک رفتن در نقاط مختلف ادامه پیدا می‌کند و سرور تیر ه تر میگردد بطوریکه یک سرور پیر امکان دارد که یک کبوتر معمولی دیده شود.
۲- یکی از بزرگترین سر گیج کننده‌ها در کبوتر بازی طرز استفاده از کلمه سرور است. ما از این کلمه بصورت سنتی یا علمی-ژنتیکی استفاده می‌کنیم که هر دو معنی و مفهوم جدا گانه خود را دارند. این مساله وقتی گیج کننده مشود که یک نفر از معنی سنتی و کبوتر بازی آن و دیگری از معنی علمی آن استفاده می‌کند.
کسی که از سرور علمی صحبت می‌کند مرحله اول مّد نظرش است. از نظر او سرور یک ژن جهش بماند ژن‌های دیگر است و این ژن را میتوان به هر رنگی از هر نژادی اضافه کرد حتی اگر اضافه کردن این ژن به آن نژاد بخاطر استاندارد‌هایش ممنوع باشد.
حال کسی که در جرگه کبوتر بازان است و از سرور حرف میزند، منظورش یک نژاد مجزا از دیگر نژاد هاست و یا منظورش فقط سرور موجود در یک نوع نژاد است مثل سرور در کبوترهای شیرازی یا جنوبی که بیشتر حالت نقش دارند تا پرش. و به علت قدمت و تاریخی بودن این کبوتر خیلی از کبوتر بازان سرور‌های دیگر را سرور نمیداند و فقط همان سرور کلاسیک را سرور (سروری که ما به اسم سرور آتشی میشناسیم.)بحساب میاورند.
عکس بالا یک سرور کلاسیک است
هرطور که حساب کنید سرور ژنیست که در تمام نژاد‌ها کم و بیش یافت میشود. چه بخواهیم چه نخواهیم این ژن ترکیب رنگی فوق‌العاده وسیعی دارد و زیبایی آن از رنگ به رنگ تغییر می‌کند.
۳- سرور را میتوان به هر یک از سه رنگ اصلی اضافه کرد. شما از ترکیب سرور با هریک از اینها میتوانید، سرور هما (از ترکیب با قرمز) یا سرور سبز (از ترکیب با سبز) و یا سرور آتشی خط دار (از ترکیب با سرکه ای) بوجود بیاورید. یا حتی اگر سرور را با هریک از طرح‌های مبحث قبلی ترکیب کنیم، سرور‌های آن طرح مزبور را خواهیم گرفت. ژن سفید مغلوب یکی از فاکتور هایست که ژن سرور را میپوشاند. بدین معنی که اگر سرور را با سفید مغلوب تنگ کنیم جوجه‌ها سفید خواهند شد اما کلک بعضی از آنها بعد از بیرون آمدن از تخم کوتاه خواهد بود (این به این معنا نیست که به محض دیدن جوجه کلک کوتاه نتیجه بگیرید که ژن سرور دارد، زیرا که میتواند فاکتور‌های دیگر سفید باشد.). جوجه‌ای که نتیجه پیوند سرور با سفید مغلوب باشد در صورتیکه کلک آن کوتاه باشد حامل ژن سرور است. اگر این جوجه سفید حامل ژن سرور را با سفید غیر مغلوب (معمولا چشم رنگی) جفت کنیم، به ما تعدادی جوجه‌های سرور مطابق قانون ارتباط جنسی خواهد داد.
ژن سرخ مغلوب خیلی از ژن‌های دیگر منجمله ژن پخش، ژن طرح و ژن رنگ را میپوشاند. اما همه قسمت های سرور را نمی‌‌پوشاند. سرور قرمز مغلوب با هر نوع کبوتر سبز یک نوع سرور تولید می‌کند که بسیار زیباست. این نوع سرور دارای زمینه زرد و خال‌های قرمز پررنگ میباشد (DeRoy).
عکس سمت راست یک سرور زرد (DeRoy) نر و سمت راست سرور زرد ماده ( Dilute DeRoy)که کمرنگ تر از نر است میباشد. اسم ژنتیکی سرور زرد نر که در بالا آماده، "سرور هتروزایگوت / قرمز مغلوب هوموزایگوت" میباشد.
سرور قرمز مغلوب را میتوان با قرمز معمولی و یا قهوه‌ای یا سرکه‌ای نیز مخلوط کرد که رنگ‌های جالبی تولید میکنند.
ترکیب ژن سرور با ژن پخش نیز جالب میشود. اگر سرور را با زاغ ترکیب کنیم حاصل کار زمینه خاکستری کم رنگ با خال‌ها یا رگه‌های سیاه خواهد شد که با گذشت زمان که پرنده پیر تر میشود خال‌های سیاه بیشتر میشوند. از ترکیب سرور با قهوه‌ای پخش که نوعی سرکه ایست میتوان سرور با زمینه خاکی و خال‌ها یا رگه‌های قهوه‌ای گرفت.
آنچه که ما از سرور میبینیم نه فقط به سرور بلکه به ژن‌های دیگر هم بستگی دارد. ما میتوانیم چندین فاکتور و ژن را با یکدیگر تلفیق کنیم و رنگ‌های جالبی مثل سرور بخارا بدست بیاوریم (عکس زیر).
خلاصه:
۱- سرور یک ژن بر هم زننده رنگدانه میباشد که به جنسیت بستگی دارد (Sex-Linked Depigmenting Mutation).
۲- علاقه مندان کبوتر از کلمه سرور به دو طریق استفاده میکنند: استفاده ژنتیکی و استفاده کبوتر بازی.
۳- سرور را میتوان به هر رنگ و نژاد از کبوتر اضافه کرد. با اینحال دیگر ژن‌ها و فاکتور‌ها نیز در این ترکیب دخیل هستند.
**توضیحات تکمیلی:
وقتی که میگوییم سرور یک ژن غالب است که به جنسیت بستگی دارد، منظورمان اینست که:
- ماده سرور X نر غیر سرور = همه جوجه‌های نر سرور و همه جوجه‌های ماده غیر سرور.
- نر سرور هتروزایگوت (تقریبا تمامی سرور‌ها اینچنین هستند) X ماده غیر سرور = ۵۰% جوجه‌های نر و ماده سرور و ۵۰% جوجه‌های نر و ماده غیر سرور.
- نر سرور هوموزایگوت (توصیه نمی‌شود*) X ماده غیر سرور = تماماً جوجه‌ها سرور.
*اگر ما دو سرور را بایکدیگر جفت کنیم جوجه‌های آنها هوموزایگوت میشوند یعنی حامل دو ژن سرور میشوند. اما بدلیل اینکه جفت کردن دو سرور با یکدیگر ۲۵% سفید مهر و یا جوجه هایی با بینایی ضعیف یا کور میدهد و همچنین خیلی از جوجه‌ها داخل تخم قبل از شکاندن تخم می‌میرند، توصیه نمی‌شود.
متن زیر ترجمه نوشته‌ای از دکتر آکسل سل (Dr. AXEL SELL) در مورد سرور میباشد.
یکی از پر چالش ترین کار‌ها در کبوتر بازی تولید سرور خوش رنگ میباشد. سروری که با آن کلاسیک می‌گویند. خوشبختانه با پیشرفت علم ژنتیک ما از ترکیب‌های موجود و ساختار رنگ سرور کلاسیک یا حتی غیر کلاسیک به خوبی مطلع هستیم. اگر ما این قوانین را تابع باشیم براحتی میتونیم بهترین سرور‌ها را به وجود بیاوریم.
اولین چیزی که باید در ذهنمان داشته باشیم اینست که کشیدن سرور از کبوتر هایی که ژن و فاکتور‌های سرور را ندارد غیر ممکن است (یعنی برای کشیدن سرور حداقل به یک به سرور احتیاج است.). دوما هیچ وقت سرور را با سرور جفت نکنیم.
برای تولید سرو‌های خوش رنگ، به یک سرور و یک غیر سرور احتیاج داریم. اگر هدف ما تولید سرورکلاسیک است، باید سرور را با KITE یا AGATE جفت کنیم. KITE در حقیقت همان زاغیست که به نظر زنگ زده میاید و یک نوع رنگ قرمز غلیظ روی پر‌هایش را پوشانده است. AGATE یک نوع زرد است که در روی بالهیش پولک‌های سفید دارد. در بعضی مواقع بصورت زرد یک دست نیز یافت میشود.
در این عکس بخوبی یک زاغ برنزی یا مسی (Kite) دیده میشود. به سرخی روی بال‌ها دقت کنید، این فرق بین زاغ معمولی و این نوع زاغ است.
مسلما ژن سرور در سرور یافت میشود. از انجائیکه این ژن غالب و هتروزایگوت میباشد بصورت نهفته وجود ندارد. یعنی اینکه کبوتر شما یا سرور است که آنرا بوضوح میتوان دید و یا سرور نیست. کبوتر دیگری که ژن سرور دارد سرور زرد (DEROY) است. این کبوتر زمینه زرد دارد با خال هایی پررنگ. از نظر ژنتیکی سرور زرد در حقیقت همان کبوتر زرد است که ژن سرور دارد. میتوان این ژن را در بقیه انواع سرور‌ها پیدا کرد که به لحاظ کمبود رنگ زمینه به آنها غیر کلاسیک می‌گویند. با اضافه کردن سرخ مغلوب به این نوع سرور‌ها میتوانیم سرور کلاسیک تولید کنیم.
KITE و AGATE رنگ دانه‌های مرتبط هستند که ژن سرور ندارند. اما در تولید سرور خیلی مهم هستند. در حقیقت KITE همان زاغ سبز پر است که ژن BRONZE -KITE یا مسی دارد. به همین دلیل رنگ مسی یا برنز بر روی سینه، شاهپر‌ها و دم آن قابل توجه است. در ضمن یک ژن هروزایگوت قرمز مغلوب را هم حمل می‌کند و بعضی وقت‌ها حامل یک ژن سوسکی (GRIZZLE) نیز میباشد. حال AGATE را میتوانیم یک نوع KITE بحساب بیاوریم با این تفاوت که هوموزایگوت قرمز مغلوب است. فراموش نشود که AGATE به دو صورت قرمز و زرد که کمرنگ (DILUTE) قرمز است وجود دارد.
عکس سمت راست یک AGATE زرد و سمت چپ یک AGATE قرمز است.
در زیر به حالت‌های مختلف ترکیب سرور کلاسیک و سرور زرد (DEROY) با KITE یا AGATE میپردازیم.
۱- سرور نر x KITE ماده:
۳/۸ جوجه‌ها سرور, ۸/۱ سرور زرد، ۸/۳ KITE, و ۸/۱ AGATE خواهند شد.
۲- KITE نر x ماده سرور:
%۷۵ جوجه‌های نر سرور و ۲۵% آنها سرور زرد، ۷۵% جوجه‌های ماده KITE و ۲۵% AGATE خواهند شد. اگر نر شما مسی کمرنگ باشد بیشتر نر‌های سرور و ماده های KITE خواهید داشت.
۳- سرور نر x ماده AGATE:
این ترکیب به ما ۲۵% از هر چهار رنگ در هر دو جنس میدهد.
۴- AGATE نر x ماده سرور:
نصف جوجه‌های نر سرور و نصف دیگر سرور زرد، و نصف ماده‌ها KITE و نصف دیگر AGATE خواهند شد.
۵- سرور زرد نر x ماده KITE:
این ترکیب به ما ۲۵% از هر چهار رنگ در هر دو جنس میدهد.
۶- KITE نر x ماده سرور زرد:
نصف جوجه‌های نر سرور و نصف دیگر سرور زرد، و نصف ماده‌ها KITE و نصف دیگر AGATE خواهند شد.
۷- سرور x سرور:
به علت وجود فاکتور کشنده (Lethal_Factor) تعداد ۲۵% از جوجه‌ها می‌میرند (چه در تخم، چه بعد از در آمدن) یا سفید میشوند که آنها نیز میرا میباشند و دید ضعیف یا چشم‌های کور و مریض خواهند داشت. ۸/۳ جوجه‌ها سرور میشوند، ۸/۱ سرور زرد میشوند، ۱۶/۳ ماده KITE و۱۶/۱ ماده AGATE میشوند.
۸ و ۹- سرور زرد نر x ماده سرور و یا برعکس:
۱/۴ جوجه‌ها میرا هستند، ۴/۱ جوجه‌ها سرور، ۴/۱ سرور زرد، ۸/۱ماده‌ها KITE ،و ۸/۱ دیگر ماده‌ها AGATE میشوند.
۱۰ و ۱۱- سرور زرد نر x ماده AGATE و برعکس:
فقط سرور زرد و AGATE خواهد داد.
۱۲- سرور زرد x سرور زرد:
۱/۴ جوجه‌ها میرا، ۲/۱جوجه‌ها سرور زرد، و ۴/۱ جوجه‌ها AGATE ماده میشوند.
۱۳- KITE x KITE :
اگر هر جفت والدین هتروزایگوت قرمز مغلوب باشند، به ما ۲۵% AGATE و ۷۵% KITE خواهند داد. و اگر یکی از آنها هتروزایگوت قرمز مغلوب نباشد، تمام جوجه‌ها KITE خواهند شد.
۱۴- AGATE x AGATE:
فقط بما AGATE خواهند داد.
۱۵ و ۱۶- KITE نر x ماده AGATE و برعکس:
اگر KITE ما دارای رنگ برنز یا مسی غلیظ باشد (که نشانگر اینست که او هتروزایگوت قرمز مغلوب است)، نصفی از جوجه‌ها KITE و نصفی دیگر AGATE خواهند شد. در غیر اینصورت ما فقط KITE خواهیم داشت.
دو عکس زیر از یک سرور است که سمت چپ آن با سمت راستش فرق دارد. این یکی از اختلالات ژنتیکی است که بندرت پیش میاید.
ادامه دارد.